Đại tá Trương Minh Đương - Giám đốc Công an tỉnh Lâm Đồng vừa ký văn bản gửi Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh để cung cấp thông tin chính thức về vụ việc người dân phản ánh “vay 270 triệu đồng nhưng tòa án buộc phải trả chủ nợ hơn 4 tỷ đồng”.
Hiện nay, gia đình bà K'Them vẫn đang canh tác tại 2 lô đất đã sang nhượng bằng giấy viết tay cho bà Hồng vào năm 2016
Theo đó, Công an tỉnh Lâm Đồng cho biết diễn biến vụ việc: Ngày 16/1/2013, vợ chồng bà Kơ Să K’Them (57 tuổi) và ông Liêng Hót Ha Chông (66 tuổi, cùng trú tại Thôn Đạ Nghịt, xã Lát, huyện Lạc Dương) có vay của bà Nguyễn Thị Lệ Hồng (57 tuổi, ngụ đường Nguyễn Văn Trỗi, Phường 2, TP Đà Lạt) 100 triệu đồng để giải quyết việc gia đình.
Theo bà K’Them, khi nhận tiền, bà Hồng chỉ đưa cho bà K’Them 60 triệu đồng, còn 40 triệu bà Hồng trừ tiền lãi 8 tháng. Đến ngày 27/2/2013, bà K’Them tiếp tục vay của bà Hồng 170 triệu đồng nhưng bà chỉ thực nhận 119 triệu đồng, còn 51 triệu bà Hồng trừ tiền lãi 6 tháng. Tổng cộng hai lần K’Them vay của bà Hồng 270 triệu đồng, bà K’Them thực nhận 179 triệu đồng.
Đến 3/2/2016, bà K’Them và bà Hồng chốt nợ tiền gốc và tiền lãi tính đến tháng 2/2016 là 375 triệu đồng. Do bà K’Them không có khả năng trả tiền gốc và tiền lãi đã vay nên hai bên thống nhất lập hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất viết tay giữa bà Hồng với vợ chồng ông Liêng Hót Ha Chông và bà K’Them (có chữ ký của các con). Giá chuyển nhượng được thỏa thuận là 500 triệu đồng; đồng thời, trên đất thời điểm chuyển nhượng trồng cây ngắn ngày và cà phê.
Diện tích đất thuộc một phần thửa đất số 100, 104 tờ bản đồ số 11 tọa lạc tại thôn Đạ Nghịt, xã Lát, huyện Lạc Dương gồm 2 lô đất. Lô 1 diện tích 300 m2 và lô 2 diện tích là 1.800 m2. Cả 2 lô đã được UBND huyện Lạc Dương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 10/11/1997 với diện tích 3.534 m2, đứng tên ông Liêng Hót Hạ Chông.
Sau khi trừ số tiền nợ 375 triệu đồng, bà Hồng đã trả lại số tiền 125 triệu đồng cho bà K’Them. Lý do chưa làm thủ tục sang tên quyền sử dụng đất cho bà Hồng là vì tại thời điểm trên, theo quy định về hạn điền đối với diện tích đất của người dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng theo Quyết định 08/2015/QĐ-UBND ngày 30/01/2015 của UBND tỉnh Lâm Đồng thì đối với người dân tộc thiểu số khi chuyển nhượng nhà ở, đất ở phải có nhà ở, đất ở khác, có xác nhận của UBND xã mới được làm hợp đồng chuyển nhượng.
Đến ngày 28/7/2019, bà K’Them có đơn gửi Công an huyện Lạc Dương tố cáo bà Nguyễn Thị Lệ Hồng vay mượn tài sản và chiếm đoạt số tiền 300 triệu đồng. Lý do, bà K’Them cho rằng đã trả số tiền trên bằng tiền mặt cho Hồng vào ngày 1/2/2016 sau khi vợ chồng bà K’Them vay tiền tại ngân hàng Agribank chi nhánh huyện Lạc Dương. Tuy nhiên, bà Hồng không thừa nhận.
Sau khi nhận đơn, qua xác minh sơ bộ, Công an huyện Lạc Dương xác định bà K’Them tố cáo bà Hồng có hành vi chiếm đoạt số tiền 300 triệu đồng là không có căn cứ. Việc vay mượn nợ giữa bà K’Them với bà Hồng là giao dịch dân sự.
Ngày 16/9/2019, Công an huyện Lạc Dương ban hành Thông báo số 645 giải quyết đơn tố cáo của bà K’Them và đề nghị bà gửi đơn khiếu kiện đến Toà án Nhân dân (TAND) huyện Lạc Dương để được giải quyết theo thẩm quyền. Sau đó, bà K’Them không có thắc mắc, khiếu nại gì về thông báo, hướng dẫn của Công an huyện Lạc Dương.
Trong quá trình TAND huyện Lạc Dương xét xử vụ án dân sự về việc: “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất”, ông Ha Chông, bà K’Them cũng có đơn phản tố yêu cầu giải quyết số tiền 300 triệu đồng và đơn tố cáo ngày 6/4/2021 về việc bà Hồng chiếm đoạt diện tích đất 7.089 m2 và diện tích 3.000 m2 chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, sau đó, hai ông bà có đơn rút đơn yêu cầu phản tố và đơn trình bày không yêu cầu giải quyết đối với các yêu cầu trên nên Hội đồng xét xử cũng không xem xét giải quyết.
Đến ngày 12/12/2020, bà Hồng thấy hết thời hạn 10 năm theo quy định của UBND tỉnh Lâm Đồng cho các hộ mua bán chuyển nhượng đất của người đồng bào nên đã làm đơn khởi kiện dân sự gửi TAND huyện Lạc Dương yêu cầu bà K’Them làm thủ tục sang tên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã sang nhượng trước đó cho bà Hồng.
Ngày 10/6/2024, TAND huyện Lạc Dương xét xử vụ án dân sự về việc: “Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Lệ Hồng và bị đơn là vợ chồng ông Liêng Hót Ha Chông, bà Ko Sa K’Them.
Bản án xác định: Hợp đồng sang nhượng đất (viết tay) ngày 3/2/2016 giữa vợ chồng ông Liêng Hót Ha Chông, bà Kơ Sa Ka Them với bà Nguyễn Thị Lệ Hồng là vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức, nội dung vi phạm điều cấm của luật.
Xét về lỗi, bà Hồng cho rằng không biết việc diện tích đất khi chuyển nhượng đang được thế chấp ở ngân hàng, nhưng theo quy định pháp luật thì người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải có nghĩa vụ tìm hiểu, kiểm tra thửa đất mà mình ký hợp đồng chuyển nhượng. Vì vậy, các bên đều có lỗi trong giao kết hợp đồng khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đang thế chấp tại ngân hàng. Do đó, các bên phải chịu lỗi của trượt giá tài sản và các chi phí tố tụng như nhau; chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.
Theo chứng thư thẩm định giá thì giá trị tài sản tranh chấp là trên 7,7 tỷ đồng. Số tiền bà Hồng đã thanh toán cho vợ chồng ông Ha Chông, bà K’Them là 500 triệu đồng bằng 100% giá trị tài sản.
Như vậy, tính theo giá trị tài sản của chứng thư thẩm định giá thì nguyên đơn đã thanh toán cho bị đơn trên 7,7 tỷ đồng. Sau khi đã trừ đi số tiền 500 triệu đồng mà bà Hồng đã giao cho vợ chồng ông Ha Chông, bà K’Them thì số tiền trượt giá còn lại là 7,2 tỷ đồng. Do cả hai bên đều có lỗi như nhau nên số tiền này được tính chia đôi, mỗi bên chịu 3,6 tỷ đồng. Do đó, TAND huyện Lạc Dương buộc vợ chồng bà K’Them thanh toán 3,6 tỷ đồng, cộng 500 triệu đồng đã trả trước đó, tổng cộng là 4,1 tỷ đồng.
Hiện nay, nguyên đơn (bà Nguyễn Lệ Thị Hồng), bị đơn (ông Liêng Hót Ha Chông, bà Kơ Să K’ Them) đều có đơn kháng cáo bản án trên. Bà Hồng yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng hoặc giải quyết hậu quả số tiền trên 7,7 tỷ đồng. Trong khi vợ chồng ông Ha Chông và bà K’Them yêu cầu hủy bản án. Hiện nay, TAND tỉnh Lâm Đồng đang xem xét giải quyết vụ án theo trình tự phúc thẩm.
Theo Công an tỉnh Lâm Đồng, việc bà K’Them phải thanh toán số tiền 4,1 tỷ đồng cho bà Hồng, để có thể được toàn quyền sử dụng lô đất đang tranh chấp, là tiền trượt giá đất chứ không phải là tiền lãi do bà K’ Them vay của bà Hồng số tiền 270 triệu đồng.
Việc bà K’Them tố cáo bà Hồng chiếm đoạt số tiền 300 triệu đồng, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Lạc Dương xác định là tranh chấp dân sự và hướng dẫn nguyên đơn gửi đơn đến TAND huyện Lạc Dương là có căn cứ. Sau khi TAND thụ lý thì bà K’Them đã chủ động rút đơn nên TAND không giải quyết. Do đó, vụ việc tố cáo đã kết thúc.
Về việc xác minh có hay không việc cho vay lãi nặng của bà Hồng, theo Công an tỉnh Lâm Đồng, từ năm 2013 đến năm 2024, chưa có đơn thư nào của bà K’ Them cũng như những người vay nợ bà Hồng tố cáo bà Hồng.
Tuy nhiên, từ năm 2013 do có một số thông tin phản ánh về việc cho vay nặng lãi ở địa bàn huyện Lạc Dương nói chung và việc cho vay của bà Hồng nói riêng. Công an tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo các phòng nghiệp vụ và Công an huyện Lạc Dương tập trung kiểm tra xác minh có hay không việc cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự của vợ chồng bà Hồng để làm căn cứ xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Qua kiểm tra, xác minh cho thấy không có căn cứ để xử lý hình sự việc cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự của vợ chồng bà Hồng.
(Theo CHÍNH THÀNH/baolamdong.vn)