(ĐCSVN) - Sau 9 năm kháng chiến trường kỳ, gian khổ, với thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ ngày 7/5/1954, thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ, chấp nhận rút quân khỏi miền Bắc nước ta. Ngày 10/10/1954, Hà Nội được giải phóng, mở ra trang sử hào hùng mới của Thủ đô và cả đất nước ta.
Hình ảnh trong chương trình “Ngày hội Văn hóa vì hòa bình” do thành phố Hà Nội tổ chức nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024) và 25 năm Hà Nội được UNESCO trao danh hiệu Thành phố vì hòa bình (16/7/1999 – 16/7/2024). Ảnh: Hồng Ngọc
Sau ngày hòa bình lập lại, Thủ đô Hà Nội đã bước vào thời kỳ xây dựng từ đống tro tàn đổ nát của chiến tranh. Bên cạnh không khí hồ hởi, tưng bừng sau ngày giải phóng, Hà Nội gặp không ít khó khăn, thách thức không nhỏ do hậu quả của chế độ thực dân để lại. Nền công nghiệp nhỏ bé, manh mún không có gì đáng kể, cơ sở hạ tầng yếu kém. Những tệ nạn, tiêu cực của xã hội cũ rất nặng nề, hàng vạn người không có việc làm và không biết chữ. Nhưng dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Hồ Chủ tịch, Đảng bộ và Nhân dân Hà Nội đã nỗ lực phấn đấu không ngừng để đưa thủ đô ngày càng phát triển.
Trong 10 năm (1954 - 1964), Hà Nội tiến hành khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục kinh tế, cải tạo xã hội chủ nghĩa, xây dựng và phát triển với tinh thần tự lực cánh sinh, lao động cần cù, năng động và sáng tạo. Khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại ra miền Bắc, cả Hà Nội sục sôi khí thế chống Mỹ cứu nước. Các phong trào "Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt"; "Ba sẵn sàng"; "Ba đảm đang" đã nhanh chóng nhận được sự đồng tình ủng hộ của các tầng lớp nhân dân thủ đô và trở thành phong trào chung của cả nước; tập hợp, thôi thúc hàng triệu thanh niên miền Bắc lên đường vào Nam đánh Mỹ, như nhà thơ Tố Hữu viết: "Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước. Mà lòng phơi phới dậy tương lai".
Đặc biệt, 12 ngày đêm cuối tháng 12 năm 1972, Thủ đô Hà Nội lập nên kỳ tích lịch sử bằng chiến thắng vang dội "Điện Biên Phủ trên không" đập tan kế hoạch tập kích chiến lược bằng B52 của Mỹ để đưa Hà Nội trở lại thời kỳ đồ đá. Quân và dân Hà Nội đã bắn rơi 25 pháo đài bay B52 và hàng chục máy bay hiện đại của đế quốc Mỹ. Với chiến thắng này, Hà Nội đã góp phần vào thắng lợi chung, buộc Mỹ phải ký Hiệp định Pari lập lại hòa bình ở Việt Nam, rút đội quân viễn chinh về nước.
Trong thời kỳ đổi mới từ 1986 đến nay, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, quân và dân Hà Nội đã đi đầu xung kích trong công cuộc tiến hành đổi mới đất nước. Đảng bộ Hà Nội thực hiện nghiêm túc, sáng tạo các nghị quyết của Trung ương, Quốc hội và Chính phủ đề ra chủ trương phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với thực tiễn của Thủ đô và đã giành được nhiều thành tựu to lớn trên tất cả các lĩnh vực. Với phương châm "Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội", Thủ đô đã mở rộng liên kết với các tỉnh, thành khác trong cả nước để thực hiện Hà Nội vừa là tấm gương, là mẫu hình, vừa là điều kiện và là động lực cho sự phát triển.
Thời gian qua, Hà Nội giữ mức tăng trưởng cao 6,27% năm 2023 (trong khi GDP cả nước 5,05%). Thu nhập của người dân tiếp tục được nâng cao (150 triệu đồng/người/năm). Hai năm gần đây, Hà Nội đứng đầu cả nước về thu nội địa. Năm 2023, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn thành phố đạt trên 410.000 tỷ đồng, trong đó thu nội địa đạt trên 381.000 tỷ đồng. Đến hết năm 2023, thành phố có 18/18 huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Phát huy hào khí của 70 năm ngày giải phóng, trong giai đoạn mới, Hà Nội sẽ phấn đấu phát triển nhanh và bền vững, phấn đấu đạt được những thành tựu to lớn và toàn diện hơn nữa để góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đổi mới của đất nước. Thủ đô, hiện nay, sau khi mở rộng địa chính theo Nghị quyết 15-NQ/QH của Quốc hội có hơn 3.350km2, dân số trên 8 triệu người. Tầm vóc phát triển kinh tế - xã hội ngày càng mở rộng và phát triển toàn diện theo cả bề rộng và bề sâu. Các nguồn lực của thành phố sẽ càng được khai thác và có hiệu quả. Quá trình tái cấu trúc nền kinh tế đang được thúc đẩy, sức cạnh tranh của sản phẩm ngày càng cao. Hệ thống hạ tầng ngày càng phát triển đồng bộ, hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển của Thủ đô trong giai đoạn mới. Thế và lực đã được tăng cường một cách đáng kể để đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nhằm xây dựng thủ đô giàu về kinh tế, vững về chính trị, có nền văn hóa phát triển, phấn đấu xứng đáng là nền tảng tinh thần của xã hội, vì sự phát triển bền vững của đất nước.
Hiện nay, Đảng bộ và chính quyền thành phố rất chú trọng đầu tư và phát triển văn hóa, thể thao, du lịch, giáo dục, y tế và tôn tạo các di tích của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Năm 2023, khách du lịch quốc tế đến Hà Nội tăng 3,5 lần so với năm 2022; khách du lịch trong nước tăng 19,1%. An sinh xã hội được bảo đảm ngày càng tốt hơn. Tính đến hết năm 2023, tỉ lệ hộ nghèo của thành phố còn 0,003%; cận nghèo còn 0,7%. Tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 93,5%. Công tác an ninh - quốc phòng được tăng cường. Công tác đối ngoại có những bước chuyển mình tích cực: Hà Nội đã ký thỏa thuận hợp tác với 61 thủ đô, thành phố trên thế giới; có quan hệ kinh tế - thương mại với hàng trăm quốc gia.
Đảng bộ Thành phố sẽ chú trọng phát triển kinh tế tăng trưởng cao và bền vững, phát triển văn hóa toàn diện và hài hòa, xây dựng thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, thanh lịch, hiện đại, đậm đà bản sắc ngàn năm văn hiến, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho các tầng lớp nhân dân thủ đô. Tích cực đổi mới nền kinh tế tăng trưởng gắn với cơ cấu kinh tế, tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa theo tinh thần Hội nghị Trung ương 5 (khóa XII). Tận dụng tối đa cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và đón đầu cuộc cách mạng công nghiệp 5.0. Chú trọng hơn nữa phát triển kinh tế tri thức, tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao để nâng cao hiệu quả, sức cạnh tranh và phát triển bền vững của kinh tế thủ đô. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học và công nghệ vào sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy khởi nghiệp… phát triển mạnh các ngành công nghiệp chủ lực, công nghiệp cơ khí, công nghiệp phụ trợ, công nghiệp công nghệ cao; nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của các sản phẩm công nghiệp mũi nhọn. Đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới theo hướng tập trung xây dựng nền nông nghiệp đô thị đặc trưng, hiện đại, trong đó, chú trọng công tác chế biến, xuất khẩu để gia tăng giá trị các sản phẩm nông nghiệp. Xứng đáng là trung tâm kinh tế lớn, trung tâm dịch vụ tài chính hàng đầu của cả nước.
Giải quyết hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với văn hóa, gắn với tiếp thu các giá trị văn hóa, tinh hoa của nhân loại theo tinh thần Nghị quyết 33-NQ/TW của Trung ương về "Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước". Thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nhất là với các đối tượng chính sách, người có công với cách mạng. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của các cơ quan chính quyền theo hướng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội và cuộc sống bình yên của Nhân dân; bảo vệ các cơ quan đầu não của Đảng và Nhà nước, các sự kiện của quốc gia và quốc tế. Thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 35-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XII) về "Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới" để đập tan mọi thủ đoạn "diễn biến hòa bình" của các thế lực thù địch và phòng, chống "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ có hiệu quả trên địa bàn Thủ đô.
Thực hiện tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng hệ thống chính trị của Thành phố trong sạch, vững mạnh. Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ Thành phố; phát huy tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, trước hết là đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của Thành phố; kiên quyết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có hiệu quả; đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên để củng cố và tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng bộ Thành phố.
Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô là dịp toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhìn lại một chặng đường vẻ vang, tăng thêm niềm tự hào và trách nhiệm với Thủ đô Hà Nội theo tinh thần “Hà Nội vì cả nước, cả nước vì Hà Nội” để thực hiện thắng lợi Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 5/6/2022 về “Phương hướng phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” giúp Hà Nội phát triển nhanh, bền vững, ngày càng giàu đẹp, văn minh và hiện đại, xứng đáng là Thủ đô anh hùng của dân tộc Việt Nam anh hùng./.
TS. Bùi Thế Đức
Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương;
nguyên Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương