(LĐ online) - Công tác tư tưởng của những người cộng sản Việt Nam bắt đầu từ khi Nguyễn Ái Quốc đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tiếp thu và truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin vào Việt Nam, viết sách báo, đào tạo cán bộ, cử cán bộ đi sâu vào Phong trào “Vô sản hóa” để đưa chủ nghĩa Mác - Lênin vào quần chúng, giác ngộ quần chúng, xây dựng phong trào, tiến tới thành lập Đảng. Sau Hội nghị thành lập Đảng (3/2/1930), công tác tuyên truyền được Nguyễn Ái Quốc và các chiến sĩ tiền bối trực tiếp tiến hành bằng những hình thức in ấn, xuất bản, phát hành tài liệu, sách báo, truyền đơn, mở lớp huấn luyện cán bộ. Đồng thời, lập ra các bộ phận chuyên trách như Ban Huấn luyện, Ban Cổ động tuyên truyền của Đảng...
Cách đây 94 năm, ngày 1/8/1930, nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế đấu tranh chống chiến tranh đế quốc, bảo vệ hòa bình, Ban Cổ động và Tuyên truyền của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xuất bản tài liệu “Ngày Quốc tế đỏ 1/8”. Sau khi phát hành, tài liệu này tạo được tiếng vang lớn có sức cổ vũ mạnh mẽ quần chúng nước ta đứng lên chống chủ nghĩa đế quốc, chống áp bức bóc lột, phản đối chiến tranh xâm lược, ủng hộ phong trào giải phóng dân tộc. Căn cứ vào tài liệu và sự kiện có ý nghĩa đặc biệt này, năm 2000, Bộ Chính trị (khóa VIII) quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm làm Ngày truyền thống công tác tư tưởng - văn hóa của Đảng. Năm 2007, sau khi Ban Tư tưởng - Văn hóa Trung ương và Ban Khoa giáo Trung ương hợp nhất thành Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) quyết định lấy ngày 1/8 hằng năm là Ngày truyền thống ngành Tuyên giáo của Đảng. Đây là một quyết định có ý nghĩa rất quan trọng khẳng định và tôn vinh những thành quả, những đóng góp quan trọng của ngành Tuyên giáo qua các thời kỳ cách mạng của Đảng và của dân tộc. Đồng thời, là cơ sở để giáo dục truyền thống, xây dựng củng cố niềm tự hào, tinh thần yêu nghề, ý thức trách nhiệm, động viên sự phấn đấu, vươn lên của đội ngũ làm công tác tuyên giáo của Đảng.
Với chức năng là một bộ phận quan trọng của công tác xây dựng Đảng, tham mưu giúp cấp ủy Đảng trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, về chủ trương, quan điểm và chính sách của Đảng trong lĩnh vực tuyên truyền, lý luận chính trị, lịch sử Đảng, báo chí, xuất bản, văn hóa, văn nghệ, thông tin đối ngoại, khoa giáo, công tác tuyên giáo đã đồng hành cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong suốt tiến trình cách mạng do Đảng lãnh đạo. Sự đóng góp của công tác tuyên giáo được thể hiện trên nhiều mặt, nhiều lĩnh vực nổi bật, đó là tạo sự thống nhất về nhận thức, tư tưởng và hành động trong toàn Đảng, sự đồng thuận trong Nhân dân để thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; củng cố niềm tin, tự hào về Đảng, về đất nước và con người Việt Nam; nâng cao uy tín và vị thế đất nước; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Là người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh được đánh giá là nhà tư tưởng và nhà hoạt động tư tưởng kiệt xuất của Đảng. Người luôn khẳng định công tác tư tưởng là bộ phận cấu thành đặc biệt quan trọng trong toàn bộ hoạt động của Đảng, là một sức mạnh to lớn, một vũ khí sắc bén trong sự nghiệp cách mạng. Khi nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc giáo dục và lãnh đạo tư tưởng, Người kiên quyết chống lại “căn bệnh” coi thường tư tưởng lý luận: Giáo dục tư tưởng và lãnh đạo tư tưởng là việc quan trọng nhất của Đảng, phải kiên quyết chống cái thói xem nhẹ tư tưởng. Đảng phải tăng cường tư tưởng giai cấp công nhân và rửa gột những tư tưởng trái với nó. Đảng cần phải giáo dục và yêu cầu đảng viên ra sức học tập lý luận, mở rộng tự phê bình và phê bình, đấu tranh với những tư tưởng “phi vô sản”. Người yêu cầu Đảng phải thường xuyên tiến hành tổ chức nghiên cứu, học tập lý luận cho cán bộ, đảng viên và tuyên truyền lý luận cách mạng cho Nhân dân.
Quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta luôn đặc biệt coi trọng vai trò của công tác tư tưởng, coi công tác tư tưởng là “linh hồn” của mọi công tác, không chỉ nhằm thực hiện những nhiệm vụ cấp bách trước mắt, mà còn cả những nhiệm vụ lâu dài. Trong bối cảnh mới, đòi hỏi phải nâng cao hơn nữa tính chiến đấu, tính thuyết phục, hiệu quả nhằm tạo ra sự thống nhất cao về ý chí và hành động trong toàn Đảng, toàn dân để thực hiện thắng lợi các mục tiêu nhiệm vụ do Đại hội XIII của Đảng đề ra. Kế thừa Đại hội XII, Đại hội XIII xác định: Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức công tác tư tưởng theo hướng chủ động, thiết thực, kịp thời và hiệu quả, nâng cao tính chiến đấu, tính giáo dục, tính thuyết phục trong tuyên truyền, học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đại hội XIII đã bổ sung, nhấn mạnh những nhiệm vụ, giải pháp mới:
Trước hết, về nắm bắt, dự báo tình hình tư tưởng: “Nắm chắc, dự báo đúng, định hướng chính xác, xử lý đúng đắn, kịp thời các vấn đề trong Đảng, trong xã hội. Chú trọng nắm bắt, định hướng dư luận xã hội; bảo đảm thống nhất tư tưởng trong Đảng, đồng thuận cao trong xã hội”. Việc nắm bắt, dự báo tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên, tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân và định hướng dư luận xã hội là một nhiệm vụ rất quan trọng của công tác tư tưởng.
Về tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận: “Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, hoàn thiện hệ thống lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Gắn kết tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận với định hướng chính sách...”. Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII, xác định: “Tổng kết thực tiễn 40 năm đổi mới để bổ sung, phát triển lý luận của Đảng”.
Đây là những nhiệm vụ, giải pháp vừa cấp bách, vừa lâu dài. Công cuộc đổi mới ngày càng đi vào chiều sâu đặt ra nhiều vấn đề mới, đòi hỏi phải có những giải pháp mới để lý luận đáp ứng yêu cầu mới.
Về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng: Trong những năm tới, các thế lực thù địch tiếp tục cáchoạt động chống phá Đảng, Nhà nước và đất nước ta, đòi hỏi phải tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái. Đây là vấn đề liên quan đến sự sống còn của Đảng, của chế độ. Đại hội XIII xác định: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”.
Trong giai đoạn hiện nay, công tác tư tưởng phải góp phần phát huy ý chí tự lực, tự cường, khơi dậy tinh thần sáng tạo, khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Công tác tư tưởng cần hướng tới việc tăng cường cung cấp cho đội ngũ cán bộ, đảng viên những thông tin kịp thời, những nhận thức mới, tư duy mới, tạo động lực phấn đấu góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
KHUẤT MINH PHƯƠNG